ถั่วเหลือง

ถั่วแระ, ถั่วพระเหลือง (ภาคกลาง), ถั่งเน่า (ภาคเหนือ), ถั่งเหลียง (ภาคอีสาน), เถ๊าะหน่อ (กะเหรี่ยง), เฮ็กตั่วเต่า, อึ่งตั๋วเต่า (จีน), โชยุ (ญี่ปุ่น)

ถิ่นกำเนิดถั่วเหลือง 

ถั่วเหลืองจัดเป็นพืชที่เก่าแก่ชนิดหนึ่งของโลกโดยเชื่อกันว่ามีหลักฐานจารึกเกี่ยวกับถั่วเหลืองมากกว่า 5000 ปี มาแล้ว ในประเทศจีน บริเวณหุบเขาแม่น้ำเหลือง จากนั้นจึงได้มีการกระจายพันธุ์ไปยังบริเวณใกล้เคียง และกระจายพันธุ์ไปในทวีปยุโรป และอเมริกาประมาณปี พ.ศ.2143 และปี พ.ศ.2347 ตามลำดับ สำหรับในประเทศไทย เชื่อกันว่าถั่วเหลือง ได้กระจายพันธุ์เข้ามาโดยชาวจีนอพยพในสมัยกรุงศรีอยุธยา (แต่ไม่มีบันทึกหลักฐาน) และในปี พ.ศ.2473 จึงมีการแนะนำให้เกษตรกรปลูกในจังหวัดเชียงใหม่ และลำพูน ในปัจจุบันถั่วเหลืองของไทยมีการปลูกกันมากในแถบภาคเหนือ และภาคกลางตอนบน

ประโยชน์และสรรพคุณถั่วเหลือง

• ใช้บำรุงโลหิต
• แก้ปวดศีรษะ
• ขับปัสสาวะ
• แก้เหงื่อออกมา
• ช่วยรักษาแผลเปื่อย แผลเน่า
• ช่วยบำรุงเลือด
• ช่วยบำรุงกำลัง
• ช่วยฟื้นไข้
• ช่วยขับร้อน ถอนพิษ
• แก้ตานขโมย
• ใช้เป็นยาระบายหล่อลื่นลำไส้
• แก้อาการร้อนวูบวาบในสตรีหมดประจำเดือน
• แก้พิษเฉียบพลันในสตรีมีครรภ์ 
• ใช้แก้รักษาเลือดออก
• แก้แผลงูกัด
• แก้พิษงู 
• ใช้รักษาต้อกระจก (ดอก)

ลักษณะทั่วไปของถั่วเหลือง  

ถั่วเหลืองจัดเป็นไม้พุ่มแตกแขนงค่อนข้างมาก ลำต้นตั้งตรง และมีความสูงประมาณ 30-150 เซนติเมตร สีเขียว หรือ สีเขียวอมเหลืองมีขนปกคลุมอยู่ทั่วไป นอกจากนี้ต้นถั่วเหลือง ยังแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ชนิดทอดยอด คือ ประเภทที่ช่อดอกไม่เกิดที่ยอดของลำต้นแต่จะเกิดตามมุมของใบ และชนิดไม่ทอดยอด คือ ประเภทที่ช่อดอกเกิดเป็นกลุ่มที่ยอดของลำต้น ราก เป็นระบบรากแก้ว (tap root system) โดยอาจหยั่งลึกถึง 50-100 เซนติเมตร (แต่ทั่วๆ ไประบบรากจะอยู่ในความลึก 30-45 ซม. จากระดับผิวดิน) ซึ่งตามรากจะพบปม (nodule) ซึ่งเกิดจากแบคทีเรียพวก Rhizobium japonicum เข้าไปอาศัยอยู่  ใบ เป็นแบบเรียงสลับ บนลำต้น แต่ใบจริงคู่แรกเป็นใบเดี่ยว (simple leaf) และใบที่เกิดต่อๆ มาเป็นใบรวม (compound leaves) มีขนาดรูปร่างต่างกัน มักเป็นแบบมีใบย่อย 3 ใบ มีก้านใบรวมยาว 5-10 ซม. ส่วนก้านของใบย่อย ใบกลางยาวกว่าก้านของใบย่อยอีก 2 ใบ ตรงโคนก้านใบทุกชนิดมีข้ออ่อนเรียก pulvinus ใบมีรูปร่างหลายแบบเช่นรูปไข่ (ovate) จนถึงเรียวยาว (lanceolate) ใบสีเขียวแต่จะมีขนสีเทา หรือ สีน้ำตาลปกคลุมอยู่ทั่วไป